Bosbeheer: “Beter net genoeg doen, dan te veel”
2018-06
“Beter net genoeg doen, dan te veel.” Deze uitspraak stond op 19 juni centraal bij de training van Wouter Delforterie van de Bosgroep Midden Nederland voor de wekelijkse vrijwilligerswerkploeg van Landgoed Eyckenstein. Wouter ondersteunt eigenaren van landgoederen bij bos- en natuurbeheer. Op Eyckenstein wordt gezamenlijk met de vrijwilligers in een deel van de bossen een transitie gemaakt naar een meer natuurvolgend kleinschalig bosbeheer.
Na uitgebreid onderhoud van het Springerpark op Eyckenstein door de werkploeg in het afgelopen najaar is de ploeg nu onder regie van Wouter begonnen met onderhoud van het natuurbos. Die inbreng van externe kennis werkt extra motiverend voor de ploeg om samen aan de slag te gaan. Uitgangspunten voor de aanpak op Eyckenstein zijn:
- Het verkrijgen van een natuurlijker bos.
- Regelmatige opbrengst van hout om daarmee natuur in stand te houden.
- Het mag ook best een mooi bos zijn in verband met openstelling voor publiek.
- Het laten liggen van dood hout draagt ook bij aan natuurontwikkeling.
Het beoordelen van toekomstbomen (vooraan Wouter Delforterie)
Instructie bosbeheer
Voor het ‘opleveren van hout’ is het van belang dat het hout recht is en met weinig noesten. Daarbij moet worden gelet op bomen met grote kronen opdat de boom snel kan groeien. Met een grote is de boom namelijk beter in staat om energie te steken in de ontwikkeling van de stam. Bij goede bomen wordt eventuele concurrentie weggehaald. Deze bomen noemen we dan ‘toekomstbomen’. Voor toekomstbomen geldt: zo lang mogelijk, zo weinig mogelijk takken en een zo groot mogelijke kroon. Op Eyckenstein wenst men niet te veel in te zetten op slechts één boomsoort, zoals de hoog productieve Douglas. Om het risico van ziektes te spreiden en ook ruimte te houden voor inheemse boomsoorten met een hogere natuurwaarde, wordt gestreefd naar variatie in boomsoorten. De koers is ook om niet te veel van dezelfde leeftijd bij elkaar te hebben, zodat er een aantrekkelijk bos ontstaat met schuilmogelijkheden voor dieren.
Na een uitvoerige toelichting van Wouter is de ploeg direct aan de slag gegaan. Daarbij is de volgende koers aangehouden:
- Dikke Amerikaanse vogelkers afzetten. Alle bomen met diameter van 4 cm of groter op 1 meter afzagen wegens dreiging uitzaaiing en grootschalige vermeerdering.
- Jonge Eiken vrijstellen. Eiken van minimaal 2 meter hoog worden geholpen door concurrenten rondom de boom te verwijderen.
- Bomen met een kwaliteitsstam opsnoeien. Bij bomen van minimaal 4 meter hoog en maximaal 15 cm dik met stamkwaliteit worden alle levende én dode takken van de onderste helft van de stam verwijderd tot maximaal 6 meter hoog.
- Jonge Grove Den en Berk vrijstellen. Op vergelijkbare wijze als bij Eiken worden Berk en Grove Den van minimaal 2 meter hoog geholpen door concurrenten rondom de boom te verwijderen. Daarmee ontstaat een soort ‘lichtkoker’ vanaf de onderkant van de boomkroon tot aan het kronendak met middenin de te bevoordelen Grove Den of Berk.
Rechts: de vrijwilligers aan de slag