Omvorming Boetzelaersveld naar natuur in volle gang

2019-10

De natuur in het noordelijke deel van Landgoed Eyckenstein krijgt een enorme impuls! Begin augustus is er begonnen met de omvorming van het landbouwgebied op het Boetzelaersveld naar natuur. Zie ook ons vorige nieuwsbrief. Nu vormt dit 11,5 ha grote gebied nog een behoorlijke obstakel voor de natuurverbinding tussen de zuidoostelijk gelegen Utrechtse Heuvelrug en het noordwestelijk gelegen Gooi, terwijl de heuvelrug hier toch al smaller is dan elders.

Drone-opname (fotograaf Edwin van de Akker): het Boetzelaersveld vlak voordat de werkzaamheden begonnen. Op de achtergrond is Hilversum te zien. Uiterst rechts ziet u nog net een paars stukje van het huidige heideveld. Na voltooiing van de omvorming zullen we u nog meer mooie opnames van deze fotograaf laten zien.

 

Wat gebeurt er?
Nog even in het kort: het huidige landbouwgebied wordt voor het grootste deel omgevormd tot kruidenrijke, natuurvriendelijke akkers. Op de westelijke strook worden bomen ingeplant. Het huidige heideveld ten noordoosten van het gebied wordt flink uitgebreid door het bos ten noorden van het landbouwgebied tot heide om te vormen. Zo ontstaat er een zeer gevarieerd gebied, wat ook tot een zeer gevarieerde natuur moet leiden. Deze natuurimpuls zal ook een positieve invloed op de natuur in de ruime omgeving hebben.

Ondertussen zijn delen van het landbouwgebied al verarmd door de bovenste, voedselrijke grondlaag te verwijderen. Ten noorden van het Boetzelaersveld is ruimte gemaakt, waar uitbundig hei komt te groeien. Zo hier en daar was er onder de bomen al hei te vinden, dus naar verwachting zal de hei zich daar snel uitbreiden.

Bestaande heideveld dat uitgebreid wordt. Er groeit hier zowel struikhei als dophei. Dophei houdt van een wat nattere bodem.

 

Waarom doen we dit?
We lezen regelmatig in de media over de zorgwekkende afname van het aantal insecten. Daar zijn we als mensen zelf schuldig aan door het langdurig gebruik van bestrijdingsmiddelen en het steeds efficiëntere en uniforme gebruik van onze omgeving. Insecten zijn niet alleen de ‘motor’ van onze natuur, maar zijn ook heel belangrijk voor onze eigen voedselproductie. Wij kunnen onze omgeving niet ongebreideld blijven uitputten. Gezamenlijk met de provincie hebben wij daarom de keuze gemaakt om het Landbouwgebied van het Boetzelaersveld om te vormen naar natuurlijke vormen van landbouw, met veel meer ruimte voor vlinders, bijen en andere insecten. Naast de insecten zijn er nog meer dieren en planten die van de hei afhankelijk zijn. Behalve als leefgebied vervult het aan te leggen heidegebied ook een belangrijke rol als ‘stepping stone‘, ofwel een stapsteen, waarlangs heideafhankelijke soorten zich makkelijker over de Heuvelrug kunnen verplaatsen.

Een tweede doel van deze omvorming is dat wij van het zware landbouwverkeer in het natuurgebied af willen, vanwege de verwachte groei van het toerisme. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het toerisme tot 2030 met 60–70% zal toenemen. Wetende dat Amsterdam en Utrecht “vol” zijn, moeten we ervan uitgaan dat de groei van het toerisme zich voor een groot deel naar de Utrechtse Heuvelrug zal verplaatsen en moeten we rekening houden met een verdubbeling van het toerisme in onze natuurgebieden. Dit stelt de beheerders voor grote uitdagingen om hier goed mee om te gaan en wel zo dat onze kleinkinderen ook nog van deze natuurwaarden kunnen genieten.

Gedeelte van het voormalige landbouwgebied waarvan de toplaag verwijderd is. Op deze voedselarme bodem zal een meer natuurlijke vegetatie ontstaan, met bijbehorende insecten.

 

De als onderbegroeiing nog aanwezige heide krijgt ruimte voor de uitbreiding van het bestaande heideveld.

 

En toen…
Het zal u niet ontgaan zijn: In september zijn in heel Nederland honderden grondwerken stil komen te liggen, omdat de overheid plotseling wil dat er op het chemische stofje PFAS gecontroleerd wordt. Het stofje wordt al zeker sinds de jaren zeventig gebruikt, het zit in tal van producten en is via allerlei processen overal in het milieu terechtgekomen. Er is nog nauwelijks bekend of de stof schadelijk is en in welke mate, maar de overheid wil het zekere voor het onzekere. Ook bij het Boetzelaersveld zijn de werkzaamheden daarom stil komen te liggen. Er zijn nieuwe grondmonsters genomen en het duurt nog zeker twaalf weken voordat de uitslag daarvan bekend is. We gaan ervan uit dat alles in orde is en dat we spoedig de werkzaamheden weer kunnen oppakken. Onze doelstelling om het werk nog in 2019 af te ronden, zullen we echter voor de heideontwikkeling niet halen.

Een honingbij doet zich tegoed aan de nectar van de bloemetjes
van deze struikhei in het bestaande heideveld.

 

Zie ook het artikel in De Vierklank.