Werkweek paddenstoeleninventarisatie door de NMV

2024-12

Tijdens een werkweek heeft de Nederlandse Mycologische Vereniging (NMV) een inventarisatie van paddenstoelen op Landgoed Eyckenstein uitgevoerd.

De NMV verzamelt en verbreidt kennis van paddenstoelen en hun leefwijze, kweekt belangstelling voor de mycologie en draagt bij aan een verantwoord natuur- en landschapsbeheer. In dit verband houdt de NMV eenmaal per jaar een Binnenlandse Mycologische Werkweek. Hieraan doen gevestigde mycologen mee, maar ook een aantal beginnende mycologen, die hiermee hun kennis kunnen verbreden.

Gekraagde aardster.

 

Jaarlijks onderzoek

Dit jaar van 28 september t/m 5 oktober vond de werkweek in de omgeving van lage Vuursche plaats, waar de deelnemers overnachtten in het NIVON-huis Koos Vorrinkhuis. Elke dag gingen enkele kleine groepjes mycologen een bepaald gebied inventariseren. Als een paddenstoel in het veld niet op naam gebracht kon worden, kon er op beperkte schaal een exemplaar (of een stukje ervan) in een bakje worden meegenomen. Deze werd dan ’s avonds in het Koos Vorrinkhuis geanalyseerd met behulp van dikke boeken, microscopen en collega-mycologen. Het waren dus lange dagen voor de deelnemers.

Landgoed Eyckenstein was op vrijdag 4 oktober aan de beurt. Gestructureerd werd er op een aantal bospaden intensief naar paddenstoelen gespeurd. Elke nieuwe soort paddenstoel die werd gevonden, werd aan een uitgebreid onderzoek onderworpen. Het hele gebied was in kilometerhokken ingedeeld. Een soort hoefde binnen een kilometerhok slechts eenmaal genoteerd te worden, zonder de precieze locatie te vermelden.

Met een heel handig spiegeltje konden paddenstoelen van onderen bestudeerd worden zonder ze te plukken.

 

Diversiteit

Wie aan paddenstoelen denk, ziet in gedachten waarschijnlijk als eerste de paddenstoel met rode hoed en witte stippen voor zich (de vliegenzwam). Maar er bestaan paddenstoelen in talloze vormen: naast de hoeden ook vormen als bollen, klodders, knotsen, druppels, kluiven, luifels, puisten, koralen, geweien, sterren, slijm, enz. En daarbinnen zijn ook nog weer allerlei soort aan hun kleuren te onderscheiden.

Welke soorten paddenstoelen er tijdens het onderzoek gevonden worden, is van verschillende factoren afhankelijk, zoals de tijd van het jaar, vochtigheid, temperatuur, de aanwezige boomsoorten en de bodemgesteldheid. Dat betekent dat een inventarisatie op één dag slechts een momentopname met een beperkt aantal soorten is.

Al minstens zo mooi als de passenstoelen zelf zijn vaak ook hun namen. Zie daarvoor ons nieuwsartikel Oorsprong van Nederlandse paddenstoelnamen uit 2020.

Muizenstaartzwam vanuit de schubben van een dennenappel.

 

Waargenomen soorten

De verwerking van de gevonden soorten was helaas nog niet voltooid bij het verschijnen van deze nieuwsbrief. Hopelijk kunnen we daar in de volgende nieuwsbrief alsnog een overzicht van sturen.

 

Wist u dat…

  • Paddenstoelen behoren tot het biologische rijk van de zwammen (of schimmels). In Nederland komen zo’n 6.300 soorten zwammen voor. Als gevolg van betere determinatietechnieken, maar ook door klimaatverandering en door steeds weer nieuwe exoten die ons land binnenkomen, groeit dit aantal gestaag. Overigens verdwijnen er ook weer soorten. 1.600 soorten zwammen voelen zich vooral in bossen thuis, maar die grens is niet scherp te trekken.
  • Zo’n 90% van alle plantensoorten leeft in een zekere symbiose met zwammen. Beide soorten profiteren daarvan: de ondergrondse zwamdraden leveren mineralen aan de planten en de planten leveren suikers terug aan de zwammen. Deze samenlevingsvorm wordt mycorrhiza genoemd.
  • Zwammen zijn bij uitstek gespecialiseerd in het afbreken van lignine (houtstof) en kunnen dit als enige groep organismen volledig afbreken. Ze vormen dus een zeer belangrijke schakel in de circulatie van de mineralen uit dood hout in het ecosysteem.
  • Eén gram bosgrond kan tot een kilometer aan zwamdraden bevatten.

(Bron: “Onlosmakelijk verbonden: paddenstoelen in het bosecosysteem“; correspondentie met de NMV en met Alles over paddenstoelen).

Zilveren boomkussen.