Koetsierswoning wordt gerestaureerd

2018-09

Langs de Dorpsweg tegenover Eyckenstein staat de voormalige Koetsierswoning. Deze woning, die op de Rijksmonumentenlijst staat, stamt uit het tweede kwart van de negentiende eeuw. Oorspronkelijk behoorde het tot de buitenplaats Berkenstein, die daar tot ongeveer 1900 heeft gestaan. Wat de Koetsierswoning onder andere bijzonder maakt, is de aanwezigheid van de twee ronde raampjes in de zijgevel, links en rechts van de dubbele toegangsdeur.

Vooraanzicht koetsierswoning

Onlangs is de woning vrijgekomen en hebben we besloten om deze grondig te laten restaureren en aan te passen aan de eisen van deze tijd. Bij deze gelegenheid willen we verschillende onderdelen van dit Rijksmonument waar mogelijk weer in de oorspronkelijke staat terugbrengen. Als voorbereiding op de restauratie is er historisch onderzoek gedaan, waaruit gebleken is dat er in de loop van de tijd het nodige aan de woning veranderd is. In 1825, als Berkenstein bij Eyckenstein gevoegd wordt, is er in een beschrijving sprake van een ‘boerderij’ bij Berkenstein. De aanduiding van ’stal met koetshuis en woning’ in 1876 betreft waarschijnlijk ditzelfde bouwwerk, wat erop wijst dat boerderij tussentijds omgebouwd is. Tussen deze twee jaartallen zijn bijvoorbeeld in de zuidgevel de buitendeur en een raam verplaatst en is intern tegelijkertijd de gang aansluitend op de deur verplaatst. De nieuwe positie van de gang in het midden is goed te verklaren met de nieuwe functie ‘stal met koetshuis’(westzijde) en ‘woning’ (oostzijde). Gezien de geringe hoogte van 1,6 meter van de dubbele deur in de westgevel, moet er indertijd een vrij kleine koets gebruikt zijn. Daarbij kan gedacht worden aan een type coupé met een gesloten ruimte voor twee personen en een bok voor de koetsier, met een breedte van ongeveer 1,4 meter.

Op een lint met vijftig geveltekeningen van gebouwen op Landgoed Eyckenstein, omstreeks 1850 getekend door toenmalige bewoner Maurits Jacob Eyck, staat de Koetsierswoning naast Berkenstein afgebeeld. Van de Koetsierswoning is de westgevel (met de ronde raampjes) te zien. De rode kleur wijst er op dat de gevel waarschijnlijk nog niet is gepleisterd.