Restauratie van oude vierarmige beuk
2017-04
Als landgoedbeheerder ben je voortdurend aan het kijken hoe je zo goed mogelijk waardevolle elementen van het landgoed in stand kan houden. Dat geldt zowel voor natuur als voor cultuurhistorie. En soms gebeurt het helaas dat goed voorbereide plannen door onverwachte gebeurtenissen op hun kop gezet worden. Zoals bijvoorbeeld in het onderstaande verhaal, waarvan de volgende twee alinea’s al vóór die onverwachte gebeurtenis geschreven waren.
Op Landgoed Eyckenstein staat een bijzondere vierarmige beuk in het Springerpark. Gezien de geschatte hoge ouderdom zal deze beuk waarschijnlijk al van vóór de aanleg van het park rond 1880 zijn. Hij staat precies op een driesprong van paden en valt daarmee bijzonder in het zicht. De beuk splitst op enkele meters hoogte in vier grote armen, die alle vier min of meer recht omhoog groeien. Zulke splitsingen maken een boom altijd kwetsbaarder.
We vonden het daarom tijd om deze bejaarde beuk eens onder handen te laten nemen, voordat het te laat is. Voor de financiering van dit project hebben we het Popp-Snijders Bomenfonds bereid gevonden, een fonds op naam dat in beheer is bij het Prins Bernhard Cultuurfonds. Het plan was goed uitgewerkt en de afspraken waren gemaakt: in maart zou de beuk aangepakt worden.
Vierarmige beuk voor de storm (foto: 17 februari 2017
En toen trok er op 23 februari een zware storm over Nederland. Waarvoor we de boom juist hadden willen beschermen, gebeurde vlak voordat het plan was uitgevoerd: twee van de vier armen konden de kracht van de storm niet weerstaan en braken af. Een oude eik heeft zijn val gebroken en liep daardoor ook nogal wat schade op.
Hoe nu verder? De ontstane schade is helaas zo groot dat herstel van deze beuk niet zinvol meer is. We betreuren dit natuurlijk, omdat deze beuk op een beeldbepalende plek in het park staat. In overleg met het Popp-Snijders Bomenfonds is besloten om de reeds toegezegde bijdrage te besteden aan twee andere oude bijzondere bomen. Wij waarderen het zeer dat deze toestemming zo snel gegeven kon worden, zodat dit nog voor het broedseizoen afgewikkeld kon worden.
Afgewaaide arm van de vierarmige beuk (foto: 24 februari 2017).
De ene betreft een tamme kastanjeboom op het zogenoemde Kastanjebergje in het park van Eyckenstein, een blikvanger vanuit het landhuis gezien. Onder deze boom hebben duizenden schoolkinderen tijdens het Buitenplaats-project basisscholen met veel toewijding hun gedicht geschreven. In de zomer staan hier een week lang toneelvoorstellingen gepland, zodat veiligheid hier mede een rol speel. De voet van deze tamme kastanje is aan één kant aangetast en de boom hangt al jaren schuin, met de kans dat hij met een storm een keer omwaait. Met het beschikbare budget zijn de takken van deze boom zodanig gesnoeid dat hij minder zwaar is de kop geworden is. Vermoedelijk kan de levensduur van deze boom hiermee met zo’n 15 jaar verlengd worden.
De andere boom is een beuk vlak naast de westelijke ingang naar het park ten westen van de vijver. Ook deze heeft een voet die aan één kan aangetast is. Door zware takken eruit te halen is de boom een stuk minder gevoelig voor storm geworden en is het evenwicht veel minder geworden. Met het verrichte snoeiwerk zou deze boom nog minstens tien tot twaalf jaar mee moeten kunnen gaan.
Schuin staande tamme kastanjeboom.
Acrobatische toeren bij het snoeien van de takken.