Het Boschboerderijtje | |
Vooraanzicht vanaf de Eikensteeg
|
|
Langs de Mauritshoeve loopt de
Eikensteeg het
bos in, waaraan verspreid nog enkele
gebouwen staan. Het laatste huisje,
aan de linkerzijde (nr. 34), is Het
Boschboerderijtje. De geschiedenis ervan
begint in de 17e eeuw, toen er op die plaats waarschijnlijk een
houten schaapskooi gestaan heeft. In
die tijd liepen de schapen er
overdag op de uitgestrekte heidevelden
rond, terwijl ze 's nachts in de
schaapskooi sliepen (zie ook Landschap). Omstreeks dezelfde tijd waarin Adriaan Hendrik Eyck het landhuis Eyckenstein grondig verbouwde (1780), heeft hij waarschijnlijk ook de schaapskooi onder handen genomen. Hij heeft deze omgebouwd tot een keuterboerderij met een stenen voorhuis voor de bewoners en een houten achterhuis voor de schapen. Omdat bouwmaterialen in die tijd duur waren, is er veel materiaal hergebruikt. Zo zijn er nog houten onderdelen van de voormalige schaapskooi in te vinden. Maar ook zijn er bijvoorbeeld vertimmerde 17e-eeuwse kruiskozijnen gebruikt die vermoedelijk van het landhuis afkomstig waren, dat in die tijd dus eveneens verbouwd werd. Aan het eind van de 19e eeuw is de functie van het huis geleidelijk overgegaan van boerderij naar houtvesterswoning. Dat had ermee te maken dat er in die tijd steeds meer bossen aangepland werden, om verstuiving van de zandgronden tegen te gaan. Toen met de verandering van de functie van het huis tevens de schapen verdwenen, is de schapenstal bij de woning getrokken en als nieuwe keuken met bijkeuken in gebruik genomen. Ooit heeft er nog een gezin met elf kinderen in Het Boschboerderijtje gewoond. De bedsteden, waar ze met meerderen gezamenlijk in geslapen hebben, zijn er nu nog. Ze leefden er zonder de gebruikelijke voorzieningen als stroom, telefoon, gas en riolering. Dit was het gevolg van de grote afstand tot de bewoonde wereld, waardoor de aanleg van deze voorzieningen erg duur zouden zijn. Tot september 1996 is Het Boschboerderijtje bewoond geweest. Toen is de laatste bewoner gestorven. Omdat er alleen waterleiding was en de aanleg van stroom, gas en riolering te duur was, kon het niet voldoen aan de moderne eisen voor bewoning. Daarom heeft Rutger Wessel van Boetzelaer overwogen om het te slopen. Maar een half jaar later heeft het huis een cultuur-historische bestemming gekregen, waarna een toegewijd Maartensdijks gezin er een museumpje van gemaakt heeft, waar belangstellenden een bezoek konden brengen. Het gebouwtje was helemaal in de oude stijl ingericht. In 2004 is het beheer van Het Boschboerderijtje overgegaan naar een stichting. Eind van dat jaar is het dak volledig gerestaureerd. Dit is een uitgebreide klus van enkele maanden handwerk geweest. De daksporen, die deels waren doorgerot, zijn vernieuwd en er zijn handmatig 2000 nieuwe stropoppen gemaakt. Stropoppen zijn kluwes stro die tussen de dakpannen gestopt worden om regenwater dat onder de dakpannen terecht komt, bij de eronder liggende dakpannen weer naar buiten te leiden.
|
|
Stropoppen tussen de dakpannen
|
|
Van het beheer kwam bij deze stichting helaas niet zo veel terecht. De relatie met de stichting is daarom stopgezet en het boerderijtje stond weer leeg. Krakers hebben in 2007 deze gelegenheid aangegrepen om zich het gebouwtje toe te eigenen. Was er al achterstallig onderhoud, onder hun 'beheer' is de toestand snel verder verslechterd. Ook het bijbehorende erf is volledig verwilderd. Begin 2010 is er door gemeente De Bilt een bouwvergunning verleend en is de bestemming gewijzigd van cultuur in bewoning. Met de krakers kon toen een afspraak gemaakt worden dat ze het boerderijtje zouden verlaten. Vanaf maart 2010 is er hard gewerkt aan een grondige restauratie van het huis. Ook zijn vanaf het voorlaatste huis aan de Eikensteeg de nutsvoorzieningen gas, electriciteit, telefoon en riool aangelegd. Tot 2010 was waterleiding namelijk de enige voorziening die er lag. Electriciteit werd door de vorige bewoner met een agregaat achter in de tuin opgewekt en de behoeften werden buiten in een huisje gedaan en verdwenen via een beerput in de grond. In april 2011 was het zover dat de nieuwe bewoners het huis in gebruik konden nemen.
|
|
Vooraanzicht mei 2004
|
Achteraanzicht mei 2004
|
Twee interessante artikelen
over de geschiedenis van het Boschboerderijtje
zijn er in 1999 verschenen in het
tijdschrift "St Maerten" van de
Historische Vereniging Maartensdijk: Koos
Kolenbrander schrijft vooral over het
gebruik van het Boschboerderijtje. |
|